Đề thi tuyển sinh Lớp 10 THPT môn Ngữ văn năm 2022 - Sở GD và ĐT Quảng Bình (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi tuyển sinh Lớp 10 THPT môn Ngữ văn năm 2022 - Sở GD và ĐT Quảng Bình (Có đáp án)

1. ĐỀ THI VÀO LỚP 10 TỈNH QUẢNG BÌNH 2022 THỜI GIAN: 120 PHÚT I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc phần trích sau và trả lời các câu hỏi ở dưới: Bất kỳ ai trong chúng ta cũng sẽ phải đối mặt với khó khăn thử thách trở ngại và thất bại. Bởi không có con đường nào là bằng phẳng, dễ đi, nếu muốn thành công thì trước hết phải học cách chấp nhận đối mặt và vượt qua thất bại của chính mình. Có thể nói, thất bại đáng sợ nhất của cuộc đời chính là không chiến thắng bản thân, không nỗ lực theo đuổi mục tiêu, lý tưởng mà mình đã chọn. Quả thực như vậy, việc kiên trì nỗ lực để cố gắng theo đuổi mục tiêu, lý tưởng là rất quan trọng. Cuộc sống thăng trầm như bạn hòa ca, không phải lúc nào cũng suôn sẻ, dễ dàng và êm đềm thành công. Thất bại là điều khó tránh nhưng đó chính là người thầy đầu tiên của chúng ta trên đường đời. Đôi lúc, ta tự trách vì những quyết định sai lầm của mình. Nhưng đó là lúc ta cần nhận thức và rút ra bài học, biến thất bại thành đòn bẩy để hướng tới thành công, không suy sụp hay bỏ cuộc. (Theo Trần Thị Cẩm Quyên, in trong Văn học và tuổi trẻ, Viện nghiên cứu sách và học liệu Giáo dục, Bộ Giáo dục và Đào tạo, số 11, 2021) Câu 1. (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. Câu 2. (0,5 điểm) Theo đoạn trích thất bại đáng sợ nhất của cuộc đời là gì? Câu 3. (1,0 điểm) Nêu tác dụng của biện pháp tu từ so sánh trong câu văn: “Cuộc sống thăng trầm như bản hòa ca, không phải lúc nào cũng suôn sẻ dễ dàng và êm đềm thành công”. Câu 4. (1,0 điểm) Thông điệp cuộc sống nào từ đoạn trích có ý nghĩa đối với em? Vì sao? II. LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm) Hãy viết đoạn văn khoảng 100 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của sự tự tin trong cuộc sống. Câu 2 (5,0 điểm) Phân tích hai khổ thơ sau: Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam Bão táp mưa sa, đứng thẳng hàng. Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân (Trích Viếng lăng Bác, Viễn Phương, Ngữ văn 9, tập 2, tr.58 – 59, NXB Giáo dục Việt Nam, 2010) HẾT
2. - Ấn tượng đậm nét hiện lên trước mắt nhà thơ: “hàng tre bát ngát”: + Đây là hình ảnh thực làm nên quang cảnh đẹp cho lăng Bác, mang lại cảm giác thân thuộc, gần gũi của làng quê, đất nước Việt. + Đấy cũng là hình ảnh chưa nhiều sức gợi: “hàng tre xanh xanh” gợi vẻ đẹp của con người, đất nước Việt Nam với sức sống tràn trề; bão táp thẳng hàng” là vẻ đẹp cứng cỏi, kiên cường, bền bỉ, hiên ngang, bất khuất của con người VN. Hình ảnh hàng tre bao quanh lăng là biểu tượng của cả dân tộc đang quây quần bên Người, thể hiện tình cảm của người dân miền Nam nói riêng, con người Việt Nam nói chung dành cho Bác. => Khổ thơ thứ nhất là niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ khi đứng trước lăng Người. b. Những cảm xúc, suy ngẫm của nhà thơ khi vào lăng viếng Bác (khổ 2): - Là nỗi tiếc thương, lòng biết ơn sâu nặng dành cho công lao của Bác. + Sáng tạo hình ảnh thực và hình ảnh ẩn dụ sóng đôi: mặt trời trên lăng – mặt trời tự nhiên, mặt trời trong lăng – ẩn dụ cho Bác. Bác đã mang lại ánh sáng chân lí, giúp dân tộc thoát khỏi kiếp sống nô lệ, khổ đau. Hình ảnh ẩn dụ đã vừa khẳng định, ngợi ca sự vĩ đại của Người vừa thể hiện tình cảm tôn kính, biết ơn của cả dân tộc đối với Người. + Hình ảnh “dòng người” đi liền với điệp từ ngày ngày” gợi dòng thời gian vô tận và sự sống vĩnh cửu; mang giá trị tạo hình, vẽ lên quang cảnh những đoàn người nối tiếp nhau không dứt, lặng lẽ và thành kính vào viếng Bác. Lối nói “đi trong thương nhớ” thể hiện nỗi tiếc thương, nhớ nhung lớn lao của bao thế hệ người dân Việt Nam trong giây phút vào lăng viếng Bác. + “Tràng hoa dâng 79 mùa xuân”: 79 năm cuộc đời Người đã hiến dâng trọn vẹn cho quê hương, đất nước. Nó được kết từ hàng ngàn, hàng vạn trái tim để bày tỏ niềm tiếc thương, kính yêu vị cha già dân tộc. Đó cũng là cách để nhà thơ khẳng định Bác sống mãi trong lòng dân tộc. c. Đánh giá về nghệ thuật - Ngôn ngữ giản dị, gần gũi, giàu sức gợi. - Giọng điệu vừa chân thành, trang nghiêm, vừa sâu lắng vừa tha thiết, đau xót tự hào. - Hình ảnh thơ vừa mang nghĩa thực vừa giàu giá trị tượng trưng. 3. Kết bài: + Thể hiện tình cảm chân thành, tha thiết của cả dân tộc Việt Nam dành cho Bác. + Qua đó, khám phá, ngợi ca truyền thống ân nghĩa, thủy chung của dân tộc ta.