Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn năm 2020 - Sở GD và ĐT Đồng Tháp (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn năm 2020 - Sở GD và ĐT Đồng Tháp (Có đáp án)

1. ĐỀ THI CHÍNH THỨC VÀO 10 MÔN: NGỮ VĂN – ĐỒNG THÁP NĂM 2020 Câu 1. (2.0 điểm) Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới: Buồn trông cửa bể chiều hôm Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa? Buồn trông ngọn nước mới sa, Hoa trôi man mác biết là về đâu? (Ngữ văn 9, tập một, NXB giáo dục, tr94) a. Xác định 02 biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ trên. b. Đoạn thơ trên được rút ra từ tác phẩm nào? Tác giả là ai? c. Đoạn thơ thể hiện tình cảm gì của tác giả dành cho nhân vật trữ tình? Câu 2. (3.0 điểm) Stephen R. Covey chia sẻ: Khi lắng nghe thấu hiểu, bạn không chỉ nghe bằng tai, mà quan trọng, bạn nghe bằng mắt và cả con tim. Bạn lắng nghe để cảm nhận để giải nghĩa, để hiểu được hành vi của người khác. (Stephen R. Covey, 7 thói quen để thành đạt, Vũ Tiến Phúc dịch, NXB tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2016, tr.353) Từ ý kiến trên, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc lắng nghe và thấu hiểu đối với mỗi người trong cuộc sống. Câu 3. (5.0 điểm) Thuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng, Ra đậu dặm xa dò bụng biển, Dàn đan thế trận lưới vây giăng.
2. HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT THỰC HIỆN: BAN CHUYÊN MÔN Câu 1 a. Xác định 02 biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn thơ trên. Phương pháp: căn cứ các biện pháp tu từ đã học Cách giải: - Điệp ngữ: Buồn trông - Ẩn dụ: Hoa trôi là hình ảnh ẩn dụ cho số phận, tình cảnh của Thúy Kiều. b. Đoạn thơ trên được rút ra từ tác phẩm nào? Tác giả là ai? Phương pháp: căn cứ bài Truyện Kiều Cách giải: Đoạn thơ trên được rút ra từ đoạn trích “Kiều ở lầu Ngưng Bích” trích Truyện Kiều của tác giả Nguyễn Du. c. Đoạn thơ thể hiện tình cảm gì của tác giả dành cho nhân vật trữ tình? Phương pháp: phân tích Cách giải: - Đoạn trích là niềm thương cảm, nỗi xót xa của tác giả Nguyễn Du trước tình cảnh của Thúy Kiều. Đồng thời tố cáo xã hội phong kiến đã đẩy những con người tài hoa như Thúy Kiều vào hoàn cảnh đầy khổ đau Câu 2 Stephen R. Covey chia sẻ: Khi lắng nghe thấu hiểu, bạn không chỉ nghe bằng tai, mà quan trọng, bạn nghe bằng mắt và cả con tim. Bạn lắng nghe để cảm nhận để giải nghĩa, để hiểu được hành vi của người khác. (Stephen R. Covey, 7 thói quen để thành đạt, Vũ Tiến Phúc dịch, NXB tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, 2016, tr.353) Từ ý kiến trên, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về ý nghĩa của việc lắng nghe và thấu hiểu đối với mỗi người trong cuộc sống.
3. - Phê phán những người thích thể hiện bản thân, cố chấp, không biết lắng nghe và thấu hiểu những người xung quanh. - Bài học nhận thức và hành động: + Mỗi người cần nhận thức đúng vai trò của sự lắng nghe, hãy lắng nghe mọi lúc mọi nơi, hãy mở lòng, hãy sống chậm lại. + Tuy nhiên, trong một số tình huống đặc biệt, chúng ta cần tranh luận phản bác khi nghe những điều không tốt, không đúng. 4. Liên hệ bản thân và tổng kết Câu 3 Trình bày cảm nhận của em về bức tranh thiên nhiên và lao động của con người trong đoạn thơ trên. Từ đó nhận xét về vẻ đẹp thơ Huy Cận sau Cách mạng tháng Tám. Phương pháp: phân tích, tổng hợp Cách giải: 1. Giới thiệu chung - Huy Cận là nhà thơ nổi tiếng trong phong trào Thơ mới. Sau cách mạng thơ Huy Cận tràn đầy niềm vui, niềm tin yêu cuộc sống mới. - Một trong những bài thơ được nhiều người yêu thích nhất là bài “Đoàn thuyền đánh cá” được viết năm 1958 tại vùng biển Quảng Ninh. Với bút pháp lãng mạn kết hợp hiện thực và nhiều hình ảnh kì vĩ, tráng lệ, bài thơ đã ca ngợi thiên nhiên vũ trụ và con người lao động trong cuộc sống mới ở miền Bắc thời kỳ xây dụng chủ nghĩa xã hội. - Khổ thơ 3 và 4 của bài là những khổ thơ tiêu biểu nói về vẻ đẹp của con người và thiên nhiên khi đang đánh cá trên biển. 2. Phân tích, cảm nhận Phân tích khổ 3 và 4 để thấy vẻ đẹp của thiên nhiên và con người a. Người dân ra khơi với tư thế tầm vóc lớn lao - Nghệ thuật phóng đại “Lướt giữa mây cao với biển bằng” - con thuyền đánh cá vốn nhỏ bé giờ đây qua cái nhìn của tác giả đã sánh ngang tầm vũ trụ.
4. - Ca ngợi vẻ đẹp thiên nhiên, vẻ đẹp của con người lao động. Thiên nhiên cho con người nhiều của cải, con người cũng cần biết ơn thiên nhiên, con người và thiên nhiên là bạn đồng hành; thể hiện niềm tin, niềm vui trước cuộc sống mới, cuộc sống tự do lao động. - Tác giả sử dụng kết hợp nhiều thủ pháp nghệ thuật đặc sắc.