Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Năm học 2022-2023 - Sở GD&ĐT Điện Biên (Có đáp án)

Nội dung text: Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Năm học 2022-2023 - Sở GD&ĐT Điện Biên (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT TỈNH ĐIỆN BIÊN NĂM HỌC 2022 - 2023 Đề thi chính thức Môn: Ngữ văn (chung) (có 01 trang) Thời gian làm bài 90 phút (không kể thời gian phát đề) ĐỀ BÀI Câu 1. (2,0 điểm) Đọc đoạn trích, trả lời các câu hỏi: Có thể nói ít có vị lãnh tụ nào lại am hiểu nhiều về các dân tộc và nhân dân thế giới, văn hóa thế giới sâu sắc như Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đến đâu Người cũng học hỏi, tìm hiểu văn hóa, nghệ thuật đến một mức khá uyên thâm. Người cũng chịu ảnh hưởng của tất cả các nền văn hóa, đã tiếp thu mọi cái đẹp và cái hay đồng thời với việc phê phán những tiêu cực của chủ nghĩa tư bản. (Trích Phong cách Hồ Chí Minh, Lê Anh Trà, Ngữ văn 9, Tập Một, Nxb Giáo dục Việt Nam, 2013, tr.5) a) Tìm các phép liên kết và phương tiện liên kết được sử dụng trong đoạn trích. b) Xác định và chỉ ra thành phần biệt lập trong câu: Có thể nói ít có vị lãnh tụ nào lại am hiểu nhiều về các dân tộc và nhân dân thế giới, văn hóa thế giới sâu sắc như Chủ tịch Hồ Chí Minh. Câu 2. (3,0 điểm) Đọc đoạn thơ, trả lời các câu hỏi: Người đồng mình thương lắm con ơi Cao đo nỗi buồn Xa nuôi chí lớn Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn Sống trên đá không chê đá gập ghềnh Sống trong thung không chê thung nghèo đói Sống như sông như suối
2. b. - Thành phần biệt lập: có thể - Thành phần tình thái a. Thể tự do b. Những hình ảnh thiên nhiên cụ thể nói về gian khổ của người đồng mình: sông, đá, suối, ghềnh, thác. c. Học sinh tìm các biện pháp nghệ thuật và nêu tác dụng 2 - Biện pháp tu từ: So sánh - Tác dụng: nhấn mạnh mong muốn của người cha về cách sống của con . Cha mong muốn dù có sống trong gian khổ con cũng luôn giữ cho mình niềm tin và sức sống mãnh liệt d. * Yêu cầu về hình thức: Viết đoạn văn đảm bảo dung lượng (khoảng từ 5 – 7 dòng) * Yêu cầu về nội dung Học sinh trình bày theo ý hiểu của mình đảm những nội dung sau: - Mong muốn của người cha đối với con: + Thủy chung với quê hương, dù quê hương nghèo đói: “Sống trên đá không chê đá gập ghềnh/ Sống trong thung không chê thung nghèo đói”. Ở đây, ý thơ không chỉ là lời người cha nói với con mà đã được mở rộng như lời trao thế hệ. + Luôn giữ cho mình niềm tin và sức sống mãnh liệt: “Sống như sông như suối/ Lên thác xuống ghềnh không lo cực nhọc”. Y Phương đã dùng cách diễn đạt của người miền núi:
3. - Chờ bom nổ: + Sự chờ đợi nghẹt thở, tiếng kim giây chạm vào con số vĩnh cửu, tưởng chừng chết đi sống lại nhưng lờ mờ điều quan trọng đối với cô là mìn nổ. hay bom nổ thì làm thế nào để mìn sáng một dây + Thời gian chờ đợi bom nổ làm nổi bật lòng dũng cảm, sự kiên định cô gái thanh niên xung phong Phương Định. - Khi bom nổ: Đồng đội bị thương, nhưng Phương Định vẫn đầy dũng cảm, kiên cường và dũng khí. b. Tâm trạng Phương Định trong một cơn mưa đá - Niềm vui thích khi cơn mưa đá tới: Cơm mưa đá đến bất ngờ “lanh canh gõ trên nóc hầm”, khi Phương Định thấy “đau, ướt ở trên má”. Nó đã mang tới cho cô niềm vui trọn vẹn, xóa nhòa những phút giây mệt mỏi, căng thẳng ở nơi chiến trường. - sự tiếc nuối khi cơn mưa đá qua đi; Cơm mưa “tạnh rất nhanh như khi mưa đến” để lại trong lòng Phương Định niềm tiếc nuối vô bờ. - Nỗi nhớ nhà, nhớ quê hương, nhớ những kỉ niệm thời thơ ấu. + Cơn mưa đi qua là lúc Phương Định nhớ về quê hương của mình. + Nỗi nhớ của cô mơ hồ, mờ nhạt “hình như, cái gì đấy”  Phương Định là cô gái ngây thơ, trong sáng, với những rung cảm rất nhẹ nhàng, tinh tế trong tâm hồn. c. Nhận xét