Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT Ngữ văn - Năm học 2022-2023 - Sở GD&ĐT An Giang (Có hướng dẫn chấm)

Nội dung text: Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT Ngữ văn - Năm học 2022-2023 - Sở GD&ĐT An Giang (Có hướng dẫn chấm)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT AN GIANG NĂM HỌC 2022 – 2023 Môn: NGỮ VĂN ĐỀ THI CHÍNH THỨC Thời gian làm bài 120 phút (không kể phát đề) ( Đề thi gồm 02 trang) Ngày thi : 07/6/2022 ___ I. ĐỌC HIỂU (4.0 điểm) Đọc văn bản: [1] Ở một ngôi làng nọ, có người đàn ông trung niên sống với đứa con trai. Một hôm trời đẹp, người cha rủ con trai đi vào rừng dạo chơi. Cậu con trai vô cùng hào hứng đi cùng bộ. Hai cha con đi đến đoạn đường uốn lượn thì dừng lại. Trong một phút trầm lặng ngắn ngủi, người cha hỏi con: “Con trai! Ngoài tiếng chim đang hót ra, con còn nghe được tiếng gì khác không?” Cậu bé sau một hồi lắng nghe liền trả lời cha: “Cha ơi, con còn nghe được cả tiếng xe ngựa nữa ạ!” Người cha nói tiếp: “Đúng rồi! Đó là một chiếc xe ngựa trống, không chở gì cả.” Cậu con trai ngạc nhiên hỏi lại: “Chúng ta còn chưa nhìn thấy nó, sao cha lại biết đó là chiếc xe ngựa trống rỗng?”. Người cha đáp: “Từ âm thanh con có thể dễ dàng nhận ra đó là một chiếc xe trống không. Xe ngựa càng trống rỗng thì âm thanh sẽ càng to.", Về sau này, cậu con trai trưởng thành, là một người thông minh, giỏi giang và thành đạt. Mỗi lần cậu chứng kiến một ai đó dùng lời lẽ ba hoa, thô lỗ để nói chuyện, tự cho là mình đúng, tự cao tự đại, hạ thấp người khác thì cậu đều nhớ đến lời nói của cha vẫn như đang văng văng bên tai mình: "Xe ngựa càng trống rỗng thì âm thanh sẽ càng to. " Người có thể dùng tâm thái bình tĩnh, khiêm nhường để nói chuyện với người khác thì sẽ tránh được việc cãi vã, hiềm khích giữa đôi bên. Người như vậy cũng, sẽ càng học được cách lắng nghe, thấu cảm với người khác, mà lại không cường điệu, khoa trương chính mình!
2. Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao. Biển cho ta cả như lòng mẹ Nuôi lớn đời ta tự buổi nào. Sao mờ, kéo lưới kịp trời sáng, Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng. Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông, Lưới xếp buồm lên đón nắng hồng Câu hát căng buồm với gió khơi, Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời, Mặt trời đội biên nhỏ màu mới, Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi. Hồng Gai, 4 - 10 - 1958 (Ngữ văn 9, Tập một, NXBGD 2005, trang 139 140) Câu 1 Hướng dẫn chấm Điểm Đọc hiểu 1 Phương thức biểu đạt chính: tự sự 2 Thành phân biệt lập gọi đáp Phụ trước: một 3 Trung tâm: chiếc xe Phụ sau: trống không Ý nghĩa: Câu nói khuyên chúng ta trong cuộc sống cần biết 4 khiêm tốn. Sự khiêm nhường, khiêm tốn giúp con người có được thành công
3. khoảnh khắc ánh ngày vụt tắt và màn đêm bất ngờ buông xuống bao trùm tất cả. + Gợi không gian vũ trụ rộng lớn, mênh mông, kì vĩ mà vẫn gần gũi, ấm áp như ngôi nhà của con người. * Hình ảnh đoàn thuyền được tái hiện chân thực, sinh động hơn: Không gian vũ trụ bao la được mở ra nhiều chiều: + Cao: bầu trời, mặt trăng. + Rộng: mặt biển. + Sâu: lòng biển. - Để thấy đoàn thuyền đánh cá hoàn toàn tương xứng với không gian ấy: + Khi sóng biển cồn lên, cánh buồm như chạm vào cả mây trời. + Khi buông lưới con thuyền như dò thấu tận đáy đại dương. + Hệ thống động từ: “lái”, “lướt” -> tư thế làm chủ của đoàn thuyền + Hệ thống hình ảnh: “lái gió”, “buồm trăng”, “mây cao”, “biển bằng” -> con thuyền như mang sinh lực của đất trời để đánh cá trên biển. - “Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao” + Không phải con người gõ thuyền gọi cá mà là trắng cao gõ, vì vậy bức tranh không chỉ có màu sắc, hình ảnh mà còn có âm thanh rộn rã - “Vẩy bạc đuôi vàng lóe rạng đông” + Khi mẻ lưới được kéo lên , những con cá quẫy dưới ánh sáng của rạng đông lóe lên màu sắc độc đáo : từ “bạc”, “vàng” vừa gợi màu sắc ánh sáng , vừa gợi sự quý giá, giàu có của biển cả ban tặng cho con người cần cù, dũng cảm
4. + Tiếng hát căng tràn mặt biển, gọi cá vào. Đó là khúc ca lao động khỏe khoắn, mạnh mẽ, gợi lên sự thân thiết, niềm vui, tình yêu lao động và sức mạnh, khát khao chinh phục biển cả. - “Sao mở kéo lưới kịp trời sáng Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng + Hình ảnh con người nổi bật trên nền trời đang sáng dần, ửng hồng: Những đôi tay kéo lưới thoăn thoắt gợi lên sự khỏe khoắn, rắn rỏi, bắp tay cuồn cuộn của người dân chài khi kéo về mẻ cá nặng. - “Câu hát căng buồm với giá khơi” + Câu hát theo suốt cuộc hành trình của người dân chài . Lúc ra đi là tiếng hát lạc quan, tin tưởng khi trở về con thuyền sẽ đầy ắp cá tươi, còn khi về là khúc ca vui sướng, tự hào trước thành quả lao động sau một đêm vất vả. + Cấu trúc lặp khiến tiếng hát vang lên như một điệp khúc ngân nga , nhấn mạnh niềm vui lao động làm giàu quê hương của những con người kiên cường, mạnh mẽ, tràn đầy sinh lực - “Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời” + Đoàn thuyền được đặt sánh ngang với hình ảnh mặt trời. Huy Cận đã lấy một sự vật bé nhỏ , bình dị để ngầm So sánh với hình vĩ đại của thiên nhiên . Những người dân chài ấy trở về trong tư thế sánh ngang với vũ trụ , thậm chí trong cuộc chạy đua với tự nhiên ấy họ đã chiến thắng . Con người hiện lên thật mạnh mẽ, chiến thắng và làm chủ thiên nhiên. c. Mối quan hệ giữa thiên nhiên và con người - “Biển cho ta cá như lòng mẹ Nuôi lớn đời ta tự buổi nào?