Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Năm học 2020-2021 - Sở GD và ĐT Thái Nguyên (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT môn Ngữ văn - Năm học 2020-2021 - Sở GD và ĐT Thái Nguyên (Có đáp án)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH LỚP 10 TỈNH THÁI NGUYÊN NĂM HỌC: 2020-2021 ĐỀ CHÍNH THỨC ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN (Đề thi gồm có 01 trang) Thời gian làm bai: 120 phút (Không kể thời gian phát đề) PHẦN I: ĐỌC-HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi: Có thói quen tốt và thói quen xấu. Luôn dậy sớm, luôn đúng hẹn, giữ lời hứa, luôn đọc sách, là thói quen tốt. Hút thuốc lá, hay cáu giận, mất trật tự là thói quen xấu. Có người biết phân biệt tốt và xấu, nhưng vì đã thành thói quen nên rất khó bỏ, khó sửa. Chẳng hạn vì thói quen hút thuốc lá, nên cũng có thói quen gạt tàn bừa bãi ra nhà, cả trong phòng khách lịch sự, sạch bóng. Người biết lịch sự thì còn sửa một chút bằng cách xin chủ nhà cho mượn cái gạt tàn. Tạo được thói quen tốt là rất khó. Nhưng nhiễm thói quen xấu thì dễ. Cho nên mỗi người, mỗi gia đình hãy tự xem lại mình để tạo ra nếp sống đẹp, văn minh cho xã hội? (Theo Băng Sơn, Giao tiếp đời thường, SGK Ngữ Văn 7, tập hai, NXB Giáo dục) Câu 1. (0,5 điểm) Chỉ ra phương thức biểu đạt chính của đoạn trích. Câu 2. (0,5 điểm) Xác định 01 phép liên kết được sử dụng trong các câu sau: “Tạo được thói quen tốt là rất khó. Nhưng nhiễm thói quen xấu thì dễ”. Câu 3. (1,0 điểm) Trong đoạn trích, tác giả đã nhắc đến những thói quen tốt nào? Vì sao đó là những thói quen tốt? Câu 4. (1,0 điểm) Em có đồng tình với ý kiến: “Có người biết phân biệt tốt và xấu, nhưng vì đã thành thói quen nên rất khó bỏ, khó sửa” không ? Vì sao ? (trình bày trong khoảng 3-5 dòng) PHẦN II: LÀM VĂN (7,0 điểm) Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc – hiểu, em hãy viết một đoạn văn nghị luận (khoảng 15 đến 20 dòng) về ý nghĩa của việc giữ lời hứa. Câu 2. (5,0 điểm) Cảm nhận của em về hai đoạn thơ sau: Nữa tình, nữa cảnh như chia tấm lòng Ngày xuân con én đưa thoi (Trích Kiều ở lầu Ngưng Bích, Truyện Kiều Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. – Nguyễn Du, SGK Ngữ Văn 9, tập 1, NXB Giáo Cỏ non xanh tận chân trời dục) Cành lê trắng điểm một vài bông hoa (Trích Cảnh ngày xuân, Truyện Kiều – Nguyễn Du, SGK Ngữ Văn 9, tập 1, NXB Giáo dục) Trước lầu Ngưng Bích khóa xuân Vẻ non xa tấm trăng gần ở chung Bốn bề bát ngát xa trông Cát vàng cồn nọ bụi hồng dặm kia Bẽ bàng mây sớm đèn khuya,
2. Giữ lời hứa là một điều rất đáng quý trong cuộc sống. Vì một khi đã hứa thì phải giữ lời, nếu thất hứa thì chúng ta sẽ phải nhận những hậu quả không đáng có. Có thể nói, giữ lời hứa là một trong những việc làm khó khăn nhất của con người. Trước khi hứa phải suy nghĩ cẩn thận, xem mình có đủ khả năng để thực hiện lời hứa đó hay không và đã hứa thì phải giữ, nếu không thực hiện được thì phải gánh chịu hậu quả, không được che dấu, lờ đi hoặc đổ lỗi cho người khác. Việc giữ lời hứa không chỉ chứng minh rằng bạn là người đáng tin cậy mà còn chứng minh bạn rất đáng để người khác ủy thác trách nghiệm. Còn nếu không giữ lời hứa, người khác sẽ không những không tin tưởng bạn mà còn xa lánh bạn. Ví dụ như bạn rất tin tưởng và giao một công việc rất quan trọng cho một người bạn nhưng người đó lại không thực hiện mà ngược lại: họ tìm cớ để đùn đẩy trách nghiệm cho việc không giữ lời hứa đó, không thực hiện vì những nguyên nhân này, nguyên nhân khác nghe 1 rất êm tai nhưng sự thật đằng sau lại là người đó lười hoặc quên . Bạn sẽ cảm thấy mình bị lừa dối và không được tôn trọng. Nếu bạn cũng làm vậy với những người khác, lời hứa của bạn chẳng có chút giá trị nào cả, và uy tín của bạn cũng từ đó mà giảm sút. Bên cạnh những nguyên nhân chủ quan còn có những nguyên nhân khách quan, đừng vội phán xét tại sao họ không thực hiện lời hứa mà hãy tìm hiểu nguyên nhân họ không thực hiện lời hứa đó, hãy thông II cảm cho họ. Có một câu tục ngữ mà ông cha ta đã để lại: “Nói lời phải giữ lấy lời - Đừng như con bướm đậu rồi lại bay” Nói ra thì phải đảm bảo lời nói của mình là đúng, là chân thật , là có đạo lý. Đặc biệt phải đảm bảo cho người khác tin tưởng tuyệt đối vào lời nói của mình. Đừng có lượn lờ như ong như bướm, ý chỉ người nói không chân thật, nói lập lờ, nói đùa cợt rồi không giữ lời hứa. Thế nên, khi hứa bất cứ điều gì thì hãy giữ lời hứa đó. Hãy trở thành một người đáng tin cậy với người khác và biết chịu trách nghiệm cho lời hứa của mình.” Tham khảo bài văn "Truyện Kiều" của đại thi hào là một kiệt tác văn học của Việt Nam ta. Tác phẩm không chỉ thành công ở việc nói lên cuộc đời, thân phận khổ cực của Thúy Kiều mà còn thành công ở việc miêu tả bức tranh thiên nhiên ở những giai đoạn khác nhau trong cuộc đời của giai nhân " hoa ghen thua thắm liễu hờn kém xanh". Đoạn 2 trích " Cảnh ngày xuân" và " Kiều ở lầu Ngưng Bích" là những minh chứng tiêu biểu cho nghệ thuật tả cảnh của Nguyễn Du Trước hết đến với Cảnh ngày xuân ta bắt gặp cảnh thiên nhiên vào tiết trời mùa xuân tràn đầy sức sống, đẹp lung linh. Đây là những câu thơ thuộc phần I của 'Truyện Kiều" có sức làm say lòng người
3. mang trời đất. Cái lầu chơi vơi ấy giam hãm một số phận con người. Cảnh ở đây là cảnh thực nhưng cũng có thể là cảnh mang tính ước lệ để gợi lên sự mênh mông rợn ngợp của không gian, qua đó làm nổi bật tâm trạng cô đơn của Kiều, không chỉ cảm nhận về không gian Kiều còn cảm nhận về thời gian ”mây sớm đèn khuya” diễn tả thời gian tuần hoàn khép kín. Cả hai đoạn trích đều có điểm tương đồng đó là đều miêu tả khung cảnh thiên nhiên, là những bức tranh thiên nhiên thật đẹp. Tuy nhiên, ở mỗi cảnh ta lại thấy được tâm trạng khác nhau. Ở Cảnh ngày xuân, đó là thiên nhiên tràn ngập sức sống trong Tiết thanh minh, khi mà cuộc sống của Thúy Kiều vẫn " êm đềm trướng rủ màn che". Còn ở “Kiều ở lầu Ngưng Bích', thiên nhiên ở đây được miêu tả dưới góc nhìn của Thúy Kiều, tuy đẹp mà buồn. Cảnh mang tâm trạng của con người " Người buồn cảnh có vui đâu bao giờ". Hết