Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT Ngữ văn - Năm học 2022-2023 - Sở GD&ĐT Sơn La (Có hướng dẫn chấm)

Nội dung text: Kỳ thi tuyển sinh vào Lớp 10 THPT Ngữ văn - Năm học 2022-2023 - Sở GD&ĐT Sơn La (Có hướng dẫn chấm)

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT SƠN LA NĂM HỌC 2022 – 2023 Ngày thi: 06/6/2022 ĐỀ THI CHÍNH THỨC Môn: NGỮ VĂN (chung) (Đề thi có 02 trang) Thời gian làm bài: 120 phút (không kể phát đề) I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm) Đọc đoạn trích và trả lời các câu hỏi: Quê hương là vòng tay ấm con nằm ngủ giữa mưa đêm Quê hương là đêm trăng tỏ hoa cau rụng trắng ngoài thềm Quê hương là vàng hoa bí là hồng tím giậu mồng tơi là đỏ đôi bờ dâm bụt màu hoa sen trắng tinh khôi Quê hương mỗi người chỉ một như là chỉ một mẹ thôi Quê hương có ai không nhớ (Trích Bài học đầu cho con, Đỗ Trung Quân, Có hoa cần gặp, NXB Thuận Hóa - Huế, 1991) Câu 1. (0,5 điểm) Đoạn trích trên sử dụng phương thức biểu đạt nào? Câu 2. (0,75 điểm) Xác định một biện pháp tu từ trong những câu thơ sau: “Quê hương là vòng tay ấm con nằm ngủ giữa mưa đêm Quê hương là đêm trăng tỏ hoa cau rụng trắng ngoài thềm” Câu 3. (1,0 điểm) Tìm và phân tích ý nghĩa của những hình ảnh diễn tả vẻ đẹp quê hương trong đoạn thơ sau:
2. chưa võ trang – trong một trận càn lớn của quân Mĩ – nguỵ, anh Sáu bị hi sinh. Anh bị viên đạn của máy bay Mĩ bắn vào ngực. Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăn trối lại điều gì, hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay vào túi, móc cây lược, đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu. Tôi không đủ lời lẽ để tả lại cái nhìn ấy, chỉ biết rằng, cho đến bây giờ, thỉnh thoảng tôi cứ nhớ lại đôi mắt của anh. - Tôi sẽ mang về trao tận tay cho cháu. Tôi cúi xuống gần anh và khẽ nói. Đến lúc ấy, anh mới nhắm mắt đi xuôi. (Trích Chiếc lược ngà, Nguyễn Quang Sáng, SGK Ngữ văn 9, tập một, NXB Giáo dục Việt Nam) Câu Hướng dẫn chấm Điểm Đọc hiểu 1 Phương thức biểu đạt chính là: Biểu cảm. 2 Biện pháp tu từ: Điệp: Quê hương là Hình ảnh diễn tả vẻ đẹp quê hương là: quê hương - vàng hoa bí, tím giậu mồng tơi, đỏ hoa dâm bụt, sen trắng tinh khôi. - Ý nghĩa: 3 + Quê hương không phải là những gì xa lạ, mà là những gì gần gũi thân thuộc nhất với mình: hoa bí, giậu mồng tơi, hoa dâm bụt, hoa sen. +Qua hình ảnh thơ giản dị, mộc mạc, tác giả thể hiện tình yêu quê hương thiết tha, sâu nặng. 4 Qua những câu thơ trên có thể thấy: + Tác giả thể hiện tấm lòng yêu quý, tự hào về vẻ đẹp quê hương.
3. + Phê phán những người có tư tưởng chê bai, trối bỏ quê hương mình. 1. Mở bài 2 - Giới thiệu chung về tác giả, tác phẩm. - Giới thiệu nội dung cần phân tích 2. Thân bài - Hoàn cảnh dẫn đến việc làm chiếc lược ngà: - Ông Sáu sau 8 năm xa cách mới được trở lại thăm con, nhưng: + Khi ông trở về bé Thu không nhận ông là ba, luôn lảng tránh sự quan tâm của ông. + Trong một lúc nóng giận ông đã đánh bé Thu, con bé bỏ sang nhà ngoại. + Kì nghỉ ngắn ngủi kết thú, trước lúc ông quay trở lại chiến trường, bé Thu đã nhận ra ông và dặn ông khi nào về hãy tặng con bé một chiếc lược ngà. - Luôn cảm thấy ân hận, khổ tâm vì đã đánh con. - Không quên lời hứa với con. Ông hiểu mơ ước ngây thơ của con. Cô bé muốn có 1 vật dụng để luôn nhớ về cha. + Dồn nỗi nhớ, tình yêu và sự day dứt vào việc làm chiếc lược ngà. + Ông tỉ mỉ cưa từng răng lược, cẩn thận khắc từng nét chữ “yêu nhớ tặng Thu con của ba”. + Lúc nhớ con, ông lấy cây lược ra ngắm nghía, mài lên mái tóc. - Thậm chí, cái chết cũng không cướp đi được tình yêu thương con của ông Sáu.