Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn năm 2021 - Sở GD và ĐT Tiền Giang (Có đáp án)

Nội dung text: Đề thi tuyển sinh vào Lớp 10 môn Ngữ văn năm 2021 - Sở GD và ĐT Tiền Giang (Có đáp án)

1. ĐỀ THI CHÍNH THỨC VÀO 10 MÔN: NGỮ VĂN – TIỀN GIANG NĂM 2021 PHẦN I. ĐỌC HIỂU (3.0 điểm) Đọc đoạn trích: " Không thể phẫn nộ hơn khi xem video clip ghi lại vụ tai nạn giao thông xảy ra vào rạng sáng ngày 25/6 tại giao lộ Tân Hương - Võ Công Tồn, P. Tân Quý, Q. Tân Phú (TP. Hồ Chí Minh). Người gặp nạn nằm bất động trên vỉa hè nhưng hàng chục người đi qua, thậm chỉ dừng lại mà không ai giúp đỡ, cô gái trẻ đã tử vong sau đó. QuÁ bức xúc về sự vô cảm của những người có mặt, càng phẫn nộ hơn về sự lạnh lùng đáng sợ của anh tài xế đã bỏ mặc nạn nhân trong khi anh ta lại là người liên quan trực tiếp đến vụ tai nạn thương tâm này: Tình người sao lại có thể rẻ rúng đến thế? Những biểu hiện về sự vô cảm trong xã hội ngày nay rất đáng phải suy nghĩ. Chúng ta chứng kiến không ít cảnh mọi người xúm lại mỗi khi xảy ra các vụ tai nạn giao thông trên đường. Hàng chục người vây quanh vụ tai nạn mà chi đứng chỉ trỏ, bàn tán, thậm chí là quay video lại mà không hề gọi xe cứu thương, cơ quan chức năng hay sơ cứu nạn nhân. Phải chăng, với tâm lý từ vô can dẫn đến vó cảm mà người ta mặc kệ người gặp nạn, thậm chí sợ trách nhiệm, ngại bị liên lụy, bị vạ lây nên mọi người đã bỏ mặc sự cầu cứu giúp đỡ, bỏ qua sinh mạng của con người (?!) Trong xã hội ngày nay, có rất nhiều những gương người tốt, việc tốt, những tấm lông vì cộng đồng, sẵn sàng hy sinh cả tính mạng để cứu người, nhưng cũng có không ít những con người sống lạnh lùng, vô cảm, ích kỷ trước nỗi đau, trước hoạn nạn của đồng loại, mà đáng tiếc thay lại đang hiện hữu ngày càng nhiều hơn trong cuộc sống quanh ta Thật là đáng sợ! Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng vô cảm và tha hóa đạo đức trong xã hội , nhưng tóm lại, cái gốc chính là cách sống hay tính cộng đồng ngày nay đang có vấn đề. Sự thờ ơ, hời hợt, nhạt nhẽo trong quan hệ giữa người với người ngày càng rõ nét hơn. Cụ thể, thấy người bị nạn lại bỏ đi, đưa những ánh nhìn lạnh lùng, vô cảm, thậm chí có kẻ lợi dụng cơ hội để hội của, ăn cắp, lấy tài sản của người gặp nạn. (Trích Vô cảm: Thật đáng sợ, Khắc Trường, dẫn theo dangcongsan, vn, ngày 26/8/2019) Thực hiện các yêu cầu sau: Câu 1. (1.0 điểm) Cho biết phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích. Câu 2. (1.0 điểm) Chỉ ra và gọi tên phép tu từ chủ yếu được dùng trong phần in đậm của đoạn văn sau: “Trong xã hội ngày nay, có rất nhiều những gương người tốt, việc tốt, những tấm lòng vì cộng đồng, sẵn sàng hy sinh cá tính mạng để cứu người , nhưng cũng có không ít Những con người sống lạnh lùng, vô cảm, ích kỹ trước nỗi đau, trước hoạn nạn của đồng loại, mà đáng tiếc thay lại đang hiện hữu ngày càng nhiều hơn trong cuộc sống quanh ta. Thật là đáng sợ!", Câu 3. (0.5 điểm) Nêu ngắn gọn nội dung chính của đoạn trích.
2. HƯỚNG DẪN GIẢI CHI TIẾT Phần I. Câu 1. Cho biết phương thức biểu đạt chính được sử dụng trong đoạn trích. Phương pháp: căn cứ các phương thức biểu đạt đã học Cách giải: Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận Câu 2. Chỉ ra và gọi tên phép tu từ chủ yếu được dùng trong phần in đậm của đoạn văn sau: “Trong xã hội ngày nay, có rất nhiều những gương người tốt, việc tốt, những tấm lòng vì cộng đồng, sẵn sàng hy sinh cá tính mạng để cứu người , nhưng cũng có không ít Những con người sống lạnh lùng, vô cảm, ích kỹ trước nỗi đau, trước hoạn nạn của đồng loại, mà đáng tiếc thay lại đang hiện hữu ngày càng nhiều hơn trong cuộc sống quanh ta. Thật là đáng sợ!" Phương pháp: căn cứ các biện pháp tu từ đã học Cách giải: Biện pháp tu từ chủ yếu được sử dụng trong câu văn trên: - Liệt kê (lạnh lùng, vô cảm, ích kỉ) - Điệp từ (trước) Câu 3. Nêu ngắn gọn nội dung chính của đoạn trích. Phương pháp: phân tích Cách giải: Học sinh có thể trình bày theo ý hiểu của mình, có lý giải. Gợi ý: Đoạn trích nói đến sự vô cảm trong xã hội ngày này - một tình trạng rất đáng báo động. Câu 4. Từ nội dung đoạn trích, anh/chị hiểu như thế nào là hành vi vô cảm? Phương pháp: phân tích, lí giải Cách giải:
3. Câu 2: Phân tích đoạn thơ sau Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác Đã thấy trong sượng hàng tre bát ngát Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam Bão táp mưa sa đứng thẳng hàng. Ngày ngày trời đi qua trên lăng Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ. Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín mùa xuân (Trích Viếng lăng Bác - Viễn Phương - dẫn theo Ngữ văn 9, tập hai, NXB Giáo dục, 2013, trang 58) Phương pháp: phân tích, tổng hợp Cách giải: 1. Mở bài - Giới thiệu vài nét về tác giả, tác phẩm: + Viễn Phương - là một trong những cây bút có mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ giải phóng ở miền Nam thời chống Mĩ cứu nước. +“Viếng lăng Bác”- bài thơ mang đậm chất trữ tình đã ghi lại tình cảm sâu lắng, thành kính của nhà thơ khi hòa vào dòng người viếng lăng Bác. - Khái quát đoạn thơ: hai khổ thơ nằm ở phần đầu tác phẩm, nói về cảm xúc của của tác giả khi đến thăm lăng. 2. Thân bài a. Niềm xúc động nghẹn ngào khi đến thăm lăng Bác (khổ 1) - “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác”: nhân dân miền Nam xưng con với Bác vì Bác như một người cha nhân hậu hiền từ. - Nhà thơ dùng từ “thăm”: nói giảm nói tránh để giảm nhẹ đi nỗi đau, mặc dù Bác đã đi xa nhưng trong tâm trí mỗi người Bác luôn sống mãi. - Từ láy “bát ngát” hiện lên trước mắt mà một màu xanh ngút ngàn trải dài và lan ra quanh lăng. - Hình ảnh hàng tre mang nghĩa thực là những khóm tre quanh lăng nhưng còn mang nghĩa ẩn dụ chỉ phẩm chất con người Việt Nam bất khuất kiên cường, ngay thẳng có tinh thần yêu thương, đùm bọc. ⇒ Tác giả đứng trước lăng bác với cảm xúc nghẹn ngào “ôi”, xưng hô “con” b. Cảm xúc trước đoàn người vào lăng viếng Bác (khổ 2)